Liefde, angst, en koppig vertrouwen

Liefde, angst, en koppig vertrouwen

We schrijven voorjaar 2020. COVID-19, het nieuwe Coronavirus, houdt de mensen over de hele wereld thuis, in angst. Het is een heftige periode die niemand meer zal vergeten – en het is de vraag hoe de toekomst eruit zal zien.

Ik schreef op Facebook deze twee stukjes tekst. Misschien brengt het je iets. Ik wens je veel kracht, liefde en vertrouwen – vooral als je alleen of ziek bent, en je angstig voelt. Ik denk aan je!

1.

Mijn kind is bang. Bang voor de politie aan de grens. Bang dat we allemaal ziek worden en doodgaan – net als zijn papsi vorig jaar. Bang om het huis te verlaten, bang dat het er niet meer staat als hij terugkomt. Zijn wereld staat op losse schroeven, alles wankelt. Hij kent het woord Apocalyps nog niet, maar ik denk wel dat hij het zo voelt. Doem. Damocles. Voor een kind dat (te)veel nadenkt zijn dit moeilijke dingen. Niet alleen is alles wat vanzelfsprekend was in zijn kleine wereld ineens weggevallen, ook de grote wereld doet raar. De grote mensen stellen hem gerust, zeggen dat hij veilig is, dat we gezond zijn. Maar hij gelooft ons hooguit maar half. Waarom anders mag hij niet gewoon bij de buurvrouw (80) op bezoek? Waarom kan hij niet naar school? Waarom niet naar Nederland? Als het allemaal wel meevalt, waarom doet dan de hele wereld zo raar?

Ik ben ook bang, soms. Niet om ziek te worden of dood te gaan. Niet eens om iemand te verliezen – dat zijn dingen die bij het leven horen, hoe hartverscheurend ook. Ik ben niet bang voor verdriet want ik ken mijn kracht. Mijn angst betreft mijn kind. Want hoe veerkrachtig kinderen ook zijn, deze heeft al zijn veerkracht al nodig voor de gewone dingen. Die zijn al zo groot. Dit? Dit is zoveel groter. Er is zoveel angst om hem heen en hij kan die niet niet voelen. En ik voel de verantwoordelijkheid die ik heb, die wij hebben. Om eerlijk te zijn, en toch optimistisch. Om onszelf toe te staan te voelen wat we voelen, en toch veiligheid te creëren. Emotionele veiligheid. Al mijn eigen scepsis moet overboord. Ik moet zelf geloven dat we op een diep niveau écht oké zijn.

Ik hoop dat hij later terugkijkt op deze periode en zich niet de angst herinnert, maar vooral de veiligheid. Als je zeven bent is dat immers de vorm die je herinneringen nog makkelijk aannemen – die van hoe je je voelde. Ik hoop dat hij nog weet dat de zon scheen en de vogels zongen, en dat we samen knikkerbanen knutselden en schaduwtikkertje deden in het bos. Dat er schoonheid was, ondanks de duisternis in de wereld. Dat de wereld bleef draaien, niet meedogenloos maar krachtig, koppig, prachtig. Ik hoop dat we dit allemaal leren: dat liefde de drijvende kracht is achter het universum, achter ons, en dat we er steeds opnieuw voor kunnen kiezen. Ook als het donker is. Juist als het donker is.

2.

Nog een woordje (oké, een paar woordjes) over angst. Want er is zoveel van momenteel. Zoveel angsten om uit te kiezen: moet ik bang zijn voor senioren op bankjes, of voor een totalitaire politiestaat? Voor corona, of voor een vaccin van Bill Gates? Voor 5G, of voor een wereld zonder sociale media? Klimaatverandering of belastingverhoging? De nazi’s of de sossen? Iedereen heeft zijn eigen unieke angst-cocktail.

Angst op zich is goed. Functioneel. Evolutionair gezien stelde angst ons in staat om te overleven op de steppe. Je kon maar beter bang zijn voor een holenbeer. Wat nìet functioneel is, is angstig zijn. Piekeren. Je onophoudelijk zorgen maken. Continue angst put je uit – dat zal iedereen met een angststoornis beamen. Alleen hebben we er nu allemaal mee te maken. Natuurlijk zijn er altijd dingen geweest waar we terecht bang voor zouden kunnen zijn. Maar heel vaak kunnen we het paniekbootje een beetje afhouden: het gebeurt ver weg en we voelen niet onmiddellijk de gevolgen, dus we kunnen nog doen alsof het allemaal wel meevalt. Het journaal is soms net de geschiedenisles: heel erg, maar gelukkig niet hier en nu. En nu? Wél hier en nu. En overal.

Er zijn reële bedreigingen in de wereld vandaag. En dankzij het internet worden we er non-stop over geïnformeerd. Je krijgt je angsten op een schoteltje gepresenteerd – de kleur van het schoteltje hangt af van degene die het je aanreikt. De media helpen niet echt – door het steeds te hebben over de strijd, de frontlinie en het ‘monster’ wordt onze angst alleen maar groter.

In zijn zuiverste vorm roept Angst op tot actie. “Je wordt bedreigd, doe iets!”. De bedoeling is dan dus dat je iets doet om jezelf in veiligheid te brengen, zodat Angst weer in zijn hol kan kruipen en de levensreddende stresshormonen-boost van cortisol en adrenaline weer kan zakken. Als dit proces zich ongehinderd kan voltrekken, dan is er niet zoveel aan de hand. De natuur doet haar werk en ze doet het goed. Het wordt problematisch als we niet in actie kunnen komen: als we niet kunnen vechten of vluchten. Wat als het nergens meer veilig lijkt? Wanneer we ons niet in staat voelen om te reageren op datgene wat ons bedreigt, dan liggen wanhoop en trauma op de loer.

We voelen ons vaak machteloos, deze dagen. Een speelbal van het lot, misschien. Het overkomt ons allemaal en we hebben het idee dat we er niets tegen kunnen doen. En daarom doen we waar we goed in zijn: we delen alle informatie zoveel mogelijk op Facebook en Twitter, dan voelt het tenminste nog alsof we iets doen. En we doen inderdaad iets: we verspreiden onze angst naar degenen die hun informatie van ons schoteltje krijgen. Ik doe het ook, hoor. ‘Dit moet iedereen lezen!’ denk ik dan. Klik. Zo, mijn steentje bijgedragen. Maar eigenlijk is het contraproductief. Ja, mij lucht het heel eventjes op. Maar nu ligt het op jouw bord. Heb je nog iets om over te piekeren.

Maar wat dan? Hoe kun je dan niet bang zijn? Ik denk niet dat dat hoeft, niet bang zijn. Bang zijn is prima, eventjes. Kijk naar je angst, luister naar wat hij zegt, en kies bewust voor je volgende stap. Doe iets waarvan jouw angstniveau daadwerkelijk zakt. Wanneer je bang bent, breng jezelf dan in veiligheid. Fysiek, door voor je lichaam te zorgen zo goed als je kunt. Eet voedsel dat jou voedt en versterkt, was maar je handen en draag een mondkapje als dat je angst helpt te gaan liggen. Loop in de zon. Mentaal, door ervoor te zorgen dat je jezelf niet overlaadt met informatie die jouw angst alleen maar voedt. Focus je op dingen waar je wél invloed op hebt – in de eerste plaats je eigen gedachten. Emotioneel, door ondersteuning te vragen wanneer je dat nodig hebt. Spiritueel, door je te verbinden met dat wat voor jou betekenis heeft. En het allerbelangrijkste: laat je angst dan los, voor nu. Er komt weer een moment dat je bang zult zijn. Dat gebeurt vanzelf, je hoeft er niet op te gaan zitten wachten. Richt je intussen op iets dat goed is voor jou.

Informeer jezelf, maar beperk de hoeveelheid nieuws die je tot je neemt. Zoek de stilte op, buiten je en binnen je. Ga de natuur in, al is het maar je achtertuin of de plantenbak op je balkon of in je raamkozijn. Plant iets en zie het groeien als je het water, licht en aandacht geeft. Loop op je blote voeten. Wees ergens dankbaar voor. Begin een moestuin – er is geen radicalere daad van liefde en rebellie. Beweeg. Zing. Heb lief. En heb koppig vertrouwen.

avatar
  Subscribe  
Notify of
Sluit Menu